Evlilik ve aile psikoloji alanının en önemli doyum alanlarından biridir. Bu nedenle mutluluğumuzu en çok etkileyen değişkenler arasındadır. Sağlıklı aile ilişkileri kurmak kişiyi güvende hissettirir ve aidiyet duygusu kazandırır. Aile içinde olan sağlıklı bağ, çatışmaları yönetmeyi daha kolay bir hale getirmektedir. Tüm bunların yanı sıra, sevgi ve birlik içinde sade bir atmosfer olması, ailenin büyümesine ve gelişmesine katkı sağlayarak çocukların bağımsız yetişkinler haline gelirken sevilmesini ve güvende hissetmesini destekler.
Sağlıklı aile ilişkisi gücünü sağlıklı bir çift ilişkisinden almaktadır. Evlilikte mutlu olmanızı sağlayan eşinizle ne kadar uyumlu olduğunuz ve ilişkinizden ne kadar doyum aldığınızla ilgilidir. Sağlıklı evlilik ilişkisi; eşlerin uyumlu olması, birbirlerini sevmesi, birbirleriyle paylaşımda bulunması ile mümkün olmaktadır. Bu çiftler çocukların bakımı konusunda işbirliği içindedirler, dini ve politik görüşleri ortaktır veya en azından birbirlerinin görüşlerine saygı gösterirler. Ayrıca, evliliklerine ait gerçekçi olmayan beklentiler taşımazlar ve evliliklerinde güç paylaşımı konusunda anlaşmaya varmışlardır.
Uzmanlar evlilik ilişkinizi geliştirmede çeşitli önerilerde bulunmaktadır. Bunlardan bazıları:
*Her gün eşinizle birlikte geçireceğiniz en az 10 dakikanız olması. Bu süreyi günün herhangi bir vaktinde seçebilir, gününüzü konuşarak veya birlikte yapmaktan hoşlandığınız bir aktiviteyi yaparak değerlendirebilirsiniz.
*Eşinize psikolojik anlamda destek olmak için her gün farklı şeyler yapabilirsiniz. Bunlar büyük şeyler olmak zorunda değil. Bir iltifat, destekleyici bir söz, hayranlık içeren herhangi bir cümle, eşinizin olumlu özelliklerine bir övgü, başarılarını takdir etme de olabilir.
*Evliliğinize yatırım yapın. Bunu içten bir gülümseme ile de yapabilirsiniz, küçük bir hediye vererek de yapabilirsiniz.
*Çatışma çözme becerilerini geliştirmeye özen gösterin. Her evlilik içerisinde çatışmalar olabilir. Burada önemli olan sorunlarınızı çözecek doğru yolları bulabilmektir. Yaşadığınız sorunlar sonrasında birbirinizi affetmeniz de ilişkiniz açısından önemlidir. Evlilik içerisinde kimi zaman eşler birbirini incitecek davranışlar sergileyebilir. Bu gibi zamanlarda kimsenin mükemmel olmadığını hatırlamamız önemlidir. Sizin affedici tavrınız ve gerektiğinde özür dilemeyi bilmeniz, eşinizi de etkileyip aynı şeyi yapmaya teşvik edebilir.
Bir toplumu güçlü kılan sağlıklı aile ilişkileridir. Ailenin her bir üyesi sevildiğini, desteklendiğini ve saygı duyulduğunu hissettiği zaman daha mutlu olur, daha iyi çalışır ve topluma daha fazla katkıda bulunur. Sağlıklı aileler birbirlerinin varlıklarından mutluluk duyarlar, birbirlerine karşı dürüst, içten ve güvenilirdirler. Bu aileler birbirlerini olduğu gibi kabul eder ve birbirlerinin gelişimlerini desteklerler. Birbirleriyle açık, tamamlayıcı, uygun iletişim kurarlar ve diğer bireylerin anlatacaklarını dinlerler.
Peki, sağlıklı aile ilişkilerini nasıl kurabilirsiniz?
- İletişim kurarken birbirinizi aktif olarak dinleyiniz:
Karşınızdaki kişi sizinle iletişim kurarken dikkatinizi ona yönlendirmeniz ve o sırada farklı bir iş ile uğraşmamanız önemlidir. Eğer iletişim halindeyken farklı bir iş ile uğraşırsanız karşınızdaki kişi kendini değersiz hissedebilir. Sağlıklı iletişim için dikkat etmemiz gereken bir diğer nokta jest ve mimiklerdir. Hem karşınızdaki kişinin beden dilini farkında olmanız hem de sizin de mimikleriniz ile karşınızdakinin duygusuna eşlik etmeniz iletişiminizi güçlendirir.
- Sen dili yerine Ben dilini kullanmaya özen gösteriniz:
Sen dili, karşı tarafı suçlayıcı, yargılayıcı bir dilin kullanılmasıdır. Davranıştan çok kişiliğe yöneliktir. Sen dili kullandığınızda karşı tarafın konuşma isteği kırılır ve direnç gösterir. Karşınızdaki kişi suçlandığını hissedeceği için kendisini savunmaya geçer ve ortaya sağlıksız bir iletişim ağı çıkar.
Ben dili ise, karşı tarafın davranışı nedeniyle, ne duruma düştüğünüzü ya da, kendinizi nasıl hissettiğinizi anlatan bir konuşma dilidir. Kişiye değil davranışa yöneliktir. Kızgınlığın sebebinin anlaşılmasını sağlar. Karşınızdaki kişiyi düşünmeye ve konuşmaya sevk eder. Örneğin, size kötü davranan birine “Bana çok kötü davranıyorsun” demek yerine “Bana böyle davranmana üzülüyorum” diyebilirsiniz.
- Tüm aile üyelerini duygu ve düşüncelerini paylaşma konusunda teşvik edin:
Sağlıklı ailelerde, tüm aile üyelerinin – ne kadar genç ya da küçük olursa olsun – düşünceleri ve duyguları hakkında konuşmasına izin verilir. Bu, üyelerin birbirine saygı duyduğunun bir göstergesidir
- Aile içi zaman geçirmeye özen gösteriniz:
Günümüzün yoğun dünyasında ailelerin birlikte olmak için zaman bulması zor olabilir fakat kişilerin birbirine zaman ayırması önemlidir. Bu nedenle ailelerin bir araya gelip birbirlerine gereken ilgiyi göstermeleri için belirli bir zaman ayrılabilir. Birlikte akşam yemeği yemek, yürüyüşe çıkmak, film izlemek veya ortak bir hobi edinmek de olabilir.
- Çocuklarınıza ait özel zamanlar ayırmanız büyük önem taşır:
Her ebeveynin yalnızca çocuğuna ait özel zamanlar ayırması ilişkilerini geliştirmede yardımcı olur. Bu zaman içerisinde neler yapacağınıza birlikte karar verebilirseniz. “Özel zamanın” diğer etkinliklerle kesintiye uğramaması önemlidir. Örneğin, bu süre içinde telefonunuza cevap vermeyebilirsiniz. Çocuğunuzla ne kadar “özel zaman” geçirirseniz ilişkiniz o kadar güçlü olur.
- Aile içi çatışmaları adil bir şekilde ele almaya çalışınız:
Tüm ailelerde çatışma vardır – bu insan ilişkilerinin doğal bir parçasıdır. Sağlıklı aileler, birbirlerini suçlamak yerine, sorunlara odaklanarak anlaşamadıkları konuların üstesinden gelebilirler.
Yazar
Psikolog Ervanur Zeynep Gül
Kaynakça
Azize Nilgün Canel, ‘‘Evlilik ve Aile Hayatı’’ , www.dat.net.tr/FileUpload/op488361/File/01_02_evlilik_ve_aile_hayati.pdf
Esther Ndungu, ” 7 Tips for Healthy Family Relationships ” , https://thriveglobal.com/stories/7-tips-for-healthy-family-relationships/( 29.07.2019)
M.Engin Deniz,S.Merve Erus , ” Evlilikte Mutlu Olmanın Yolu : Bilinçli Farkındalık ” , 1 bs.( İstanbul : Kaknüs , 2021 ),53-55-56-57-58.
” Sağlıklı Bir Birey Yetiştirebilmek İçin Aile İçi İletişim Nasıl Olmalı? ” , https://abapsikoloji.com/saglikli-bir-birey-yetistirebilmek-icin-aile-ici-iletisim-nasil-olmali/
” Building strong family relationships ” , https://www.udel.edu/canr/cooperative-extension/fact-sheets/building-strong-family-relationships/
Yazarın Diğer Yazılarına Bakabilirsiniz
Çağımızın İhmal Edilen Sorunu: Sözel Zorbalık
