Akademik olarak gelişmiş olmanın her şey demek olduğu günler geride kaldı. Okul notları artık bir çocuğun yeteneğini veya IQ’sunu belirlemede yetersiz kalmaktadır. Aslında günümüz dünyasında zekânın farklı öğrenme, ifade ve meslek alanlarına yayıldığı görülmektedir. Ve şimdi her zamankinden daha fazla talep edilen şey: Yaratıcı Zekâ’dır.
Ancak günümüzün teknoloji bağımlılığı yaratan dünyasında ve eğitim sistemininde çocuklara 0kendilerini üretken bir şekilde ifade etme özgürlüğü veriliyor mu?
Toplum içerisinde üretkenliği en yüksek grup çocuklardır. Tek yapmamız gereken onlara bu yeteneğin ifadesini kolaylaştıran bir çıkış yolu vermektir. Algıları genellikle bir yetişkininkinden çok daha gelişmiştir. Birkaç renk gördüklerinde, akılları hemen bunların bir araya gelmesiyle hangi rengin oluşacağını düşünebilir. Şaşırtıcı olan şu ki; çoğu zaman mantıklı bir yetişkinin hayal etmeye cesaret edebileceğinden daha fütürist olan dünyayı, değiştirme hakkında fikirleri var!
Yaratıcı zekâ ve önemi, bireyin “sıradan düşünmesine” ya da bize sıklıkla sunulan bariz şeyleri düşünmenin ötesine geçilmesine dayanır. Burada Dr. Gardener’ın IQ’nun insan kabiliyetini ve çok büyük olan potansiyelini değerlendirmek için çok sınırlı bir ölçü olduğunu belirten Çoklu Zekâ Kuramı’nından bahsedebiliriz. Bu teoride sekiz çeşit zekâ vardır. Bunlar dilsel, mantıksal-matematiksel, uzamsal, bedensel, müzikal, doğasal, içsel ve sosyal zekâdır. Çocuklar, bu farklı zekâ türlerine karşı doğal bir eğilimle doğarlar.
Peki, çocuklar bu farklı zekâ türleriyle dünyaya geliyorsa, bunu ifade etmekte neden zorluk çekiyorlar?
Çocukların yaratıcılıklarını ifade etmelerini engelleyen durumu basitçe açıklamak gerekirse, çocuklar genellikle iyi olduklarını ifade etmelerini kolaylaştırmayan bir ortama yerleştirilir. Biz yetişkinlerin onlar için oluşturduğu ortam, genellikle iyi olmadıkları şeyleri geliştirmelerine dayanır. Çocuğun müzikal bir eğilimi yoksa ve siz onu bir enstrüman çalmada başarılı olmaya zorluyorsanız, bunun yapacağı tek şey çocuğu stresli bir duruma sokmaktır. Bunu değiştirmek için çocukları, oradan uzaklaştırmak yerine, doğal olarak iyi oldukları şeylere doğru ilerlemeye teşvik etmektir.
Bir çocuğun bilgiyi geliştirmek için akademik ve yaşam becerilerini öğrenmesinin önemli olduğu inkâr edilemez. Çocuğun iyi olduğu alanları kullanarak öğretim yöntemlerini yeniden şekillendirip bunu yapmalarını sağlayabiliriz.
-
Zekâlarını ifade etme olanağı sağlayın:
Hatırlanması gereken bir diğer önemli nokta da, çocuğunuz bu zekâ türlerinin özelliklerini göstermese bile zamanla mutlaka geliştirilebilir. Çocuklar doğal eğilimlerini her zaman gösteremeyebilir. Bu nedenle, tüm bu zekâ biçimlerini ifade etmeleri ve en iyi yaptıkları şeyi seçmeleri için onlara fırsatlar verin.
-
Bir şeyleri sorgulamalarını sağlayın:
Yaratıcı zekâyı geliştirmenin ana yollarından biri, çocuğunuzun merak etmesini sağlamaktır. Gökyüzü neden mavi? Neden okyanus suyunda dalgalar var da göllerde veya göletlerde değil? Yerçekimi nasıldır? Bu tarz sorular onların yaratıcı becerilerini geliştirecek ve aynı zamanda problem çözme yeteneklerine yardımcı olacaktır.
Bu nedenle, onlarla ne zaman vakit geçirseniz, bunun gibi sorular sorun ve onlara gökyüzü, doğa olayları veya insan zihni hakkında çeşitli, heyecan verici kavramları açıklayın.
Elektriğin çalışma şekli gibi küçük şeyleri detaylandırmaya ve açıklamaya başladığınızda, çocuğunuz diğer bu tür küçük şeyleri sorgulamayı öğrenir ve böylece merakını artırır.
-
Onlara sorunları çözmenin birden çok yolu olduğunu öğretin:
İster bir matematik problemi ister gerçek hayatta karşılaştıkları bir problem olsun, çocukların her şeyi çözmenin ve her şeye bakmanın farklı yolları olduğunu anlamaları gerekir.
Sonuç olarak, yaratıcı zekânın her zaman insan zihnine özgü olacak bir özellik olduğunu söylemek doğru olacaktır. İnsanoğlu günümüz yapımı makinelerinin asla yapamayacağı şeyleri icat eder. Önümüzdeki yıllarda en önemli olacak olan özellik budur.Artık iş görüşmelerinde veya üniversiteye girişlerde akademik yeterlilik ikinci planda kalırken, yenilikçi ve problem çözme becerileri önceliklidir.
Yüksek düzeyde yaratıcı zekâya sahip biri, etrafındaki herkesin ne yaptığını takip etmek yerine, kendi başına bir şey başlatarak yaratıcı yeteneklerinin onu yönlendirmesine izin verecektir.
Çeviri
Esranur Yavuz
Kaynakça
11 Ways To Foster Creative Thinking In Your Child yazısının bir kısmının çevirisini içermektedir.
Konuyla İlgili Diğer Yazılarımıza Göz Atabilirsiniz
