Oyun oynamak çocuklar için kavramsal, duygusal, fiziksel ve sosyal anlamda en iyi öğrenme metodudur. Çocukların algılarının uyarılması ve motor gelişimlerinin olumlu yönde etkilenmesi için çeşitli oyun mekânlarını deneyimlemeleri gerekir. Aslında her mekân ve her ortam eğitim için bir potansiyele sahiptir. Fakat mekân kavramını dört tarafı çevrili bir oyun odası ile sınırlamak çocuğun, potansiyelini ortaya çıkarmasını engelleyebilir. Farklı renklerin, biçimlerin, seslerin ve boyutların yer aldığı bir mekân, daha fazla keşfetmeye ve deneyimlemeye olanak sağlar.
Oyun, çocuğun en özgür olduğu alandır. Bu özgürlük ise en iyi, doğada oynayarak öğrenme ile mümkün kılınabilir. Çünkü doğa mekân olarak sınırsız ve materyal olarak oldukça zengindir. Çocuk en etkin öğrenmeyi en zengin mekânda sağlayabilir. Bu sebeple oyun mekânlarımızın arasında doğayı birinci sıraya yerleştirmek ve fırsatını bulduğumuz her anda çocuklarımızı doğa ile buluşturmamız gerekir.
Doğal bir alanda vakit geçirirken çocuklar ile oynayabileceğiniz birkaç oyunu sizler için derledik.
1.Ben kimim?
Katılımcı Sayısı: En az 3 katılımcı ile oynanmasını tavsiye ediyoruz.
Materyal: Kâğıt, kalem, bant
Nasıl Oynanır?
- Bu oyunda, her oyuncu bir hayvan, ağaç, çiçek vb. gibi doğada gördüğü bir canlıyı seçer. Canlının resmini ya da ismini (tercihinize bağlı) bir kâğıda yazarak sırtına yapıştırır.
- Bu işlem esnasında oyun liderinden destek alınabilir.
- Oyuncular, sırtında kâğıt olan arkadaşına EVET ya da HAYIR şeklinde cevap verebilecekleri kısa sorular sorarlar. Üç sorudan fazla soru sorulmamalıdır.
- Katılımcı sayısına göre sorulara grup ya da bireysel şekilde cevap verilebilir. En az üç kişiyle oynanması tavsiye edilir.
- 10 kişiden fazla katılımcısı olan gruplarda iki ayrı grup şeklinde oynanabilir. Bu sayede ortak hareket etme ve paylaşma duygusu ön planda tutulabilir.
Kazanım: Grupça çalışmayı öğrenir ve etraftaki canlıların belirgin özelliklerini fark eder.
2.Orman Paleti
Katılımcı Sayısı: 1 kişi ya da birçok üyesi olan gruplar
Materyal: Boya kalemi, kâğıt ve yapıştırıcı
Nasıl Oynanır?
- Doğal bir alanda çocuklarınızla gezintiye çıktığınızda ya da büyük gruplarla keşfe gittiğinizde bu oyunu oynayabilirsiniz.
- Önceden hazırlanmış doğada bulunan pek çok rengin olduğu bir kâğıt gerekli. Eğer oyun sonunda oluşturduğunuz renk paletini saklamak istiyorsanız kâğıt büyüklüğünü ve biçimini buna göre tasarlayabilirsiniz.
- Tek yapmanız gereken renklerin karşısına doğada benzer renklerdeki materyalleri bulmak. Bu bir taş, yaprak, çiçek hatta kuş tüyü bile olabilir. Her şey hayal gücünüze bağlı.
- Bu oyunu sonbaharda oynamanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. Doğanın renk zenginliğine hayran kalacaksınız.
Kazanım: Renkleri fark eder. Benzerlik ilişkisi kurar.
3. Doğa Dedektifi
Katılımcı Sayısı: 1 kişi ya da birçok üyesi olan gruplar
Materyal: Üzerinde bulunacak eşyaların fotoğrafları olan bir kutu
Nasıl Oynanır?
- Bu oyunu bireysel olarak oynayabileceğiniz gibi birkaç gruba bölünerek de oynayabilirsiniz. Fazla katılımcı ile oynanması, oyunu daha da zevkli hale getirecektir.
- Birkaç grupla oynuyorsanız ya süre sınırlamasını kullanabilir ya da ilk bitiren kazanır kuralını uygulayabilirsiniz.
- Oyuncular kutu üzerindeki fotoğrafta bulunan kozalak tohum, yaprak, kuş tüyü gibi materyalleri bulmak için doğada keşfe çıkarlar. Her grubun başında bir lider olmasını tavsiye ediyoruz.
Kazanım: Doğada daha önce dikkat etmediği küçük ayrıntıların büyük farklılıklar meydana getirebileceğini fark eder. Yaprak kenarlarının tırtıklı ve düz olması gibi.
4. Orman Yangını
Katılımcı Sayısı: 10 kişi ve üstü gruplarla oynanması tavsiye edilir.
Nasıl Oynanır?
- Tüm oyuncular bir çift daire oluşturur ve merkeze doğru bakar.
- İç çember, ağaçlar; dış çember, orman koruyucularıdır.
- Bir oyuncu merkezde durur ve “ormanda ateş” diye bağırır ve ellerini çırpmaya başlar.
- alkışladığı sürece, korucular saat yönünün tersine dairenin dışında koşarlar. Alkışlamayı bıraktığında, “ağaçlardan” birinin önüne geçer ve tüm ormancılar aynı şeyi yapar. “Ağaç” bulamayan ormancı ortadaki yeri alır. Oyun bu şekilde tekrarlanır.
Kazanım: Refleksleri uyarılır. Doğayı korunma bilinci elde eder.
5. Ormanın Sesi
Katılımcı Sayısı: En az üçer kişi olacak şekilde gruplar düzenlenmelidir.
Materyal: Gözleri bağlamak için bez vb.
Nasıl Oynanır?
- Her takım, biraz gürültüyle taklit edilebilecek bir hayvanın adını seçer.
- Tüm oyuncuların gözleri bağlanır.
- Oyuncular ekibin diğer üyelerini çekmek için seçtikleri hayvanın seslerini çıkarırlar.
- Örneğin kargalar gaklamaya başlarlar. İki karga bir araya gelince el ele tutuşup diğer kargayı ararlar.
- Tüm üyelerini bir araya getiren ilk takım kazanır.
- Dikkat edilmesi gereken nokta alanın sınırlandırılması ve bir oyun liderinin gözlemi altında oyunun sürdürülmesidir.
Kazanım: Duyu ve yön bulma yeteneği gelişir. Bir arada hareket etmeyi öğrenir.
Yazar
Saliha Zeynep TANK
Kaynakça
Ünal,M. ,2009 ‘’Çocuk Gelişiminde Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi’’ İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
Yazarın Diğer Yazılarına Bakabilirsiniz
Tebrikler hocam çok faydalı bi yazı olmuş elinize sağlık 👏